Een pedagogisch perspectief

Omschrijving

Dit themanummer van Pedagogiek is gewijd aan wat we ‘het pedagogisch perspectief’ noemen. Is dat niet vreemd voor een tijdschrift dat Pedagogiek heet en zegt een wetenschappelijk forum voor opvoeding, onderwijs en vorming te zijn? Een pedagogisch perspectief is dan toch een vanzelfsprekendheid?

Dat vragen we ons af. Opvoeding, onderwijs en vorming kun je vanuit velerlei perspectieven bestuderen. Wie de jaargangen van de afgelopen jaren van Pedagogiek doorbladert, valt dat ook op. Je kunt ze vanuit een psychologisch perspectief bestuderen (dan kijk je voornamelijk naar gedrag), maar ook vanuit een economisch (je kijkt dan in eerste instantie naar opbrengsten en kosten) of een sociologisch perspectief (je kijkt dan naar sociale en culturele reproductieprocessen). Maar er zijn nog veel meer perspectieven van waaruit ze bestudeerd kunnen worden: neurologische, medische, psychiatrische, et cetera. Sinds de pedagogiek zich getransformeerd heeft in wat we de pedagogische wetenschappen noemen, wordt opvoeding, onderwijs en vorming vanuit meerdere perspectieven bestudeerd. De afgelopen jaren kreeg het psychologisch perspectief daarbij gaandeweg een grote betekenis. Het gevolg was dat beleidsmakers pedagogen gedragswetenschappers zijn gaan noemen en opvoeding en onderwijs (vorming verdween naar de zijlijn) in belangrijke mate als vormen van gedragsregulering zijn gaan beschouwen; soms gingen pedagogen dat zelf ook doen ... Maar zet het psychologisch perspectief de pedagoog niet op het verkeerde been?