Het begon als naastenliefde in een zondags pak

Omschrijving

‘ Ouders waren ons pakkie aan. Wij probeerden erachter te komen hoe zij met hun kind samenleefden. Wat de problemen waren. Ik kwam natuurlijk ook nog wel eens problemen van ouders zelf tegen. Maar in die tijd deden we daar heel weinig aan. Dat is pas veel later gekomen met de gezinsaanpak. De contacten met de ouders stonden in het teken van het kind. In het teken van de opvoeding, hoe pak je je kind aan et cetera. We praatten eens in de 14 dagen met de ouders. Geleidelijk werd dit minder frequent. We hadden geen standaardvragen. Zo’n gesprek ontwikkelde zich vanzelf. In mijn gedachten is het altijd belangrijk geweest dat ouders en kind zich vanuit het goede contact met mij gesteund voelden (Een gepensioneerde psychiatrisch maatschappelijk werkster over ouderbegeleiding in de jaren vijftig op het MOB).
Trefwoorden: psychiatrisch sociaal werk (PSW), medisch opvoedkundig bureau (MOB), ouderbegeleiding
Anoushka Boet is historica en docente op de Hogeschool De Horst te Driebergen en werkt bij de Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling.
Adres: VSK, Postbus 641, 3500 AP Utrecht. E-mail: vsk@transact.nl


Inleiding

Soms lijkt het alsof ouderbegeleiding een beroep zonder historische wortels is. Niets is minder waar. Dit beroep heeft een lange geschiedenis, hoewel het woord ouderbegeleiding tot zo’n vijfentwintig jaar geleden nauwelijks bestond. Ouderbegeleiders gebruikten in het verleden allerlei benamingen om hun werk te beschrijven: sociaal werk, geschoold maatschappelijk werk, casework en psychiatrisch maatschappelijk werk. Het woord ouderbegeleiding is van lieverlee ontstaan.
In dit artikel2 wordt het vroege verleden van de ouderbegeleiding uitgediept. Het gaat daarbij vooral om het ontstaan en de dagelijkse praktijk van de ouderbegeleiding binnen de Medisch Opvoedkundige Bureau’s die vanaf 1928 overal in Nederland werden opgericht. Ouderbegeleiding in andere instellingen komt alleen zijdelings ter sprake. Het eerste gedeelte gaat over de ontstaansgeschiedenis van de Medisch Opvoedkundige Bureaus (MOB’s).