Kindermishandeling en de rechten van het kind: van transisme naar Trias Pedagogica

Omschrijving

Kindermishandeling is een wereldwijd – met positieve uitzondering wellicht van de Verenigde Staten – ernstig onderschat maatschappelijk probleem, zowel wat de omvang ervan als de individuele impact en maatschappelijke gevolgen betreft. Veel is er geschreven over macht en onmacht van ouders alsook van professionals die direct of indirect bij opvoeding, bij ouders en kinderen, betrokken zijn. Wie maakt de dienst uit als het om opvoeding en professionele bemoeienis daarbij gaat? In deze bijdrage wil ik het thema macht en onmacht rond opvoeding plaatsen in het teken van de rechten van het kind: als de rechten van het kind de dienst zouden uitmaken … De rechten van het kind wil ik om te beginnen plaatsen in het perspectief van de ontwikkeling van internationale mensenrechten. Mensenrechten gaan ook over macht en onmacht.
Onmacht van mensen tegenover politieke macht. Maar vooral over macht van mensen tegen politieke macht in. Macht door bundeling van krachten, macht door eendracht. Eendracht maakt macht, ook tegen onmacht, zo leert de geschiedenis. Op basis van dit terugblikkenwil ik vervolgens vooruitblikken.
Wanneer de rechten van het kind in het ontwikkelingsperspectief van internationale mensenrechten worden geplaatst, wordt een gebied betreden dat op het snijvlak ligt van diverse grondrechten, maatschappelijke problemen en professionele uitdagingen – om over internationale uitdagingen nog maar te zwijgen. Opvoeding en onderwijs blijken dan op een continuüm te liggen met persoonswording en burgerschapsvorming als positieve, en kindermishandeling en vermijdbare kinderbeschadiging als negatieve pool. Ouderschap komt dan terecht op een continuüm met als polen maatschappelijke erkenning, versterking en ondersteuning dan wel maatschappelijk, politiek en juridisch verstoppertje spelen achter negatief respect en privacy-cultuur. En twee nieuwe begrippen: Trias pedagogica en transisme, maken dan polen zichtbaar op het continuüm van bevordering en bescherming dan wel veronachtzaming en schending van mensenrechten van ouders en kinderen. Mensenrechten en kinderrechten die aan de basis liggen van de prille, ontluikende status van opvoeding in het volkenrecht. Wat is het uitzicht op de spoedige doorbraak en voorspoedige doorwerking daarvan in Nederlands (gezins)beleid en (grond)wetgeving?