Richtlijn gezond schermgebruik 2025 - richtlijn voor opvoeders

Omschrijving

Deze richtlijn is bedoeld voor alle opvoeders van kinderen (0-16 jaar) die in Nederland opgroeien, en biedt informatie over hoe opvoeders gezond schermgebruik van hun kinderen kunnen bevorderen.

De richtlijn is gebaseerd op vragen van opvoeders over hoe kinderen veilig kunnen omgaan met digitale media. Ouders en verzorgers (vanaf nu ‘opvoeders’ genoemd) geven vaak aan handelingsverlegen te zijn, aangezien ze handvatten missen over hoe zij als opvoeders de risico’s van digitale media kunnen verkleinen en de kansen kunnen vergroten (Media Minds Panel, 2025; Nikken et. al., 2025). Hoewel er al diverse bronnen beschikbaar zijn met adviezen voor opvoeders over digitale mediaopvoeding, zijn deze adviezen niet altijd wetenschappelijk onderbouwd, bieden ze weinig concrete handvatten voor de praktijk, leggen ze voornamelijk de nadruk op restrictief handelen en zijn ze bovendien lastig te vinden (Nikken et al., 2025).

Het is belangrijk om opvoeders meer handelingsbekwaam te maken, temeer omdat onderzoek laat zien dat opvoeders een belangrijke rol hebben in de media opvoeding van hun kinderen (Geurts et al., 2023; 2024; Leijse et al., 2022; Nagata et al., 2025; Vossen et al., 2024). Het doel van deze richtlijn is opvoeders te ondersteunen bij het stimuleren van gezond schermgebruik van hun kinderen. Deze richtlijn voor gezond schermgebruik heeft als specifieke doelen: • Het vergroten van kennis over en bewustwording van mogelijkheden om bij te dragen aan het gezonde schermgebruik van kinderen. • Het stimuleren van normen voor gezond schermgebruik van kinderen.

Richtlijn Gezond Schermgebruik voor Opvoeders in context

Vanuit onderzoek weten we dat opvoeders een cruciale rol spelen in de mediaopvoeding van hun kinderen. De richtlijn is dan ook bedoeld om hen te ondersteunen in deze mediaopvoeding door het delen van wetenschappelijke kennis die hierover bestaat. Het is echter onrealistisch en onwenselijk om de volledige verantwoordelijkheid voor gezond schermgebruik bij opvoeders neer te leggen. Enerzijds is mediaopvoeding afhankelijk van de digitale vaardigheden en capaciteiten van opvoeders (Banić & Orehovački, 2024; Pons-Salvador et al., 2022; Üstündağ et al., 2021), terwijl gezond mediagebruik voor alle kinderen van essentieel belang is. Daarnaast maken de verslavende elementen en algoritmen in de sociale media platforms (Montag et al., 2024) het heel moeilijk voor opvoeders om daar tegenwicht tegen te bieden. Regulering van verslavende elementen en schadelijke content van de sociale media platforms is dan ook noodzakelijk, in combinatie met de richtlijn Gezond Schermgebruik voor Opvoeders. Het is belangrijk dat ook andere partijen - zoals overheid, professionals en techbedrijven - actief bijdragen aan een gezondere digitale leefomgeving voor kinderen (Koning & Vossen, 2023). Gezond Schermgebruik is daarmee een gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid, waarbij samenwerking en afstemming tussen alle betrokkenen noodzakelijk is.