Talige diversiteit benutten

Omschrijving

Bijna alle scholen, mbo-opleidingen en voorzieningen voor voorschoolse educatie in Nederland hebben te maken met kinderen of jongeren die van huis uit een andere taal spreken dan Nederlands. De Onderwijsraad adviseert deze talige diversiteit beter te benutten. Thuistalen kunnen leerlingen helpen bij het leren van en in het Nederlands. Dat vraagt wel dat scholen, opleidingen en voorschoolse voorzieningen in hun taalbeleid vastleggen hoe zij omgaan met thuistalen van leerlingen. En het vergt een investering in de ondersteuning, opleiding en verdere professionalisering van pedagogisch medewerkers, leraren en docenten. Denk aan voldoende tijd voor professionalisering en ontwikkeling, een centraal expertiseplatform, materialen en technologische hulpmiddelen.

Aanleiding: talige diversiteit is realiteit in onderwijs
Bijna alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs, opleidingen in het middelbaar beroepsonderwijs en voorschoolse voorzieningen hebben te maken met kinderen of jongeren die van huis uit een andere taal spreken dan Nederlands. Het gaat om migrantentalen, maar ook om streektalen die van oudsher in Nederland gesproken worden.
Veel leraren in het primair en voortgezet onderwijs voelen zich niet goed toegerust om onderwijs te verzorgen aan leerlingen met uiteenlopende thuistalen. Het is in hun initiële opleiding meestal nauwelijks aan bod gekomen. Er zijn ook maar weinig scholen die een duidelijke visie hebben op het gebruik van thuistalen in het onderwijs.
Met de nieuwe conceptkerndoelen en -examenprogramma’s is de aandacht
voor meertaligheid en de thuistaal van leerlingen binnenkort niet langer vrijblijvend voor scholen. Op verzoek van de minister van Onderwijs adviseert de Onderwijsraad over de vraag wat nodig is om in het onderwijs goed te kunnen omgaan met talige diversiteit.

Advies: benut talige diversiteit in het onderwijs
Talige diversiteit kan beter worden benut in het onderwijs. Thuistalen van leerlingen zijn een hulpbron bij het leren van en in het Nederlands. Meer aandacht voor talige diversiteit is daarnaast van betekenis voor het gevoel van verbondenheid van leerlingen en helpt hen te functioneren in een talig diverse samenleving.
Er zijn allerlei manieren om de thuistaal van leerlingen in te zetten bij het leren van en in het Nederlands. Pedagogisch medewerkers, leraren en docenten hoeven die andere talen niet zelf te beheersen. Met de juiste materialen, expertise en ondersteuning kunnen ze thuistalen inzetten, zodat leerlingen gemakkelijker goed Nederlands leren en volwaardig kunnen deelnemen aan het onderwijs.