Voorkomen van radicalisering: óók een pedagogische opdracht!

Omschrijving

Bij het verklaren van het proces van radicalisering onder jonge mensen ligt het accent de laatste jaren toenemend op sociaal-psychologische factoren. Problemen rondom zingeving en identiteitsvinding, evenals ervaren onrechtvaardigheid en bedreiging van de eigen (etnische, religieuze) groep spelen daarin een centrale rol. Negatieve emoties als boosheid of angst kunnen het gevolg zijn, die zich weer kunnen vertalen in negatieve intenties/attituden en het vertonen van teruggetrokken of gewelddadig gedrag (bv. Moghaddam 2005; Van den Bos et al. 2009).
Tot op heden bestaat er minder aandacht voor de pedagogische wortels van dergelijke soci-aal-psychologische fenomenen (Pels & De Ruijter, 2011). Toch zijn er voldoende aanwijzingen dat in de opvoeding risico’s (en beschermende factoren) zijn aan te wijzen die zeer relevant zijn voor preventie.

Hierna volgt eerst een beknopte weergave van de inzichten die de (Nederlandse) literatuur op dit punt biedt, toegespitst op de opvoeding van moslimjongeren. Begonnen wordt met de opvoeding in het gezin; voorts bezie ik de gegevens over de opvoedingscontexten van mos-kee, school en de bredere pedagogische civil society. Op basis van dit overzicht volgt een aanzet voor mogelijke beleidsacties.