Zenuwachtige kinderen

Omschrijving

Tot de vraagstukken, die in de laatste jaren bizonder de aandacht hebben getrokken, behoort  zeker ook dat der „zenuwachtigheid" van onzen tijd, ongetwijfeld thans het meest algemeene ziekteverschijnsel in de beschaafde wereld.Men kan over de oorzaken van onze moderne nerveusiteit verschillend denken; men kan b.v. met den Berlijnschen psychiater HELLPACH meenen, dat de over­ wegende factoren te vinden zijn in de  diepgaande economische veranderingen der maatschappij, met alles wat daar stoffelijk en geestelijk uit voortvloeit of men kan, minder optimistisch gezind, overhellen naar de zienswijze van den zenuwarts MÖBIUS, die al de zenuwprikkels, voortkomende uit de eigenaardige ge­steldheid der maatschappij, slechts gelegenheidsoor­zaken noemt, maar daarentegen het primaire moment ziet in het aangeboren te-kort aan weerstandsvermo­gen van ons geslacht, dat door puren ouderdom lijdt aan verval van krachten, laboreert aan seniele ver­moeidheid en natuurlijkerwijs op zijn laatste krukken gaat. Hoe dit ook zij, vele volwassen menschen en zelfs vele kinderen van dezen tijd zijn nerveus, prikkelbaar, te emotioneel en overal ziet men artsen, paedagogen en zelfs leeken naar middelen zoeken, om de kwaal te bestrijden en zoo mogelijk te voor­komen. En terecht wint meer en meer de overtuiging veld, dat het van het allergrootste belang is, dat ouders en opvoeders de kinderen, aan hen toever­trouwd, goed observeeren en bestudeeren, om op grond van die waarnemingen ieder kind zooveel mogelijk naar zijn eigenaardige lichamelijke en geestelijke ge­steldheid op te voeden en geschikt te maken voor een welgekozen beroep, waardoor ongetwijfeld veel zenuwachtigheid en zielelijden op lateren leeftijd zal worden voorkomen.
De bedoeling nu van dit werkje is tot die studie van kinderen (paidologie) op te wekken en iets bij te dragen; in de tweede plaats wil het eenige weten­schap meedeelen, die,  naar  ik hoop, van practisch nut kan zijn.
Ik heb verschillende fouten in de huiselijke op­ voeding besproken, waardoor kinderen gemakkelijk zenuwachtig kunnen worden, daarna een paar typen beschreven, die in het bizonder tot zenuwlijden zijn gedisponeerd, verder eenige hygienisch-paedagogische wenken gegeven, die vooral zenuwachtigen kinderen ten goede zullen komen en eindelijk in het slot­ hoofdstuk middelen besproken, door toepassing waar­ van, naar ik meen, men het best zal voorkomen, dat er kinderen met aanleg tot zenuwachtigheid worden geboren. Ook zal men hier en daar opmerkingen vinden, die niet rechtstreeks met liet onderwerp hebben te maken en misschien wel voor bewonderaars van systematiek uit den booze zijn, doch wie dit meenen, moeten bedenken, dat het boekje niet pretendeert te zijn een „handboek" of „leiddraad", maar een werkje, dat juist wil aansporen tot het bestudeeren van meer systematische boeken over hetzelfde onderwerp. Der­ gelijke litteratuur is er reeds genoeg, althans in het buitenland.
De Heer Dr. BORGMAN te Enschedé was zoo wel­ willend eenige portretten af te staan van patienten met adenoïde woekeringen in de keel, voor welke vriendelijkheid de Uitgever en de Schrijver hem hartelijk dank zeggen.