Functionele gezinstherapie: een beter geweten van jeugdige delinquenten door een betere band met ouders?

Omschrijving

Eind 2004 promoveerde Le Sage (2004) met een proefschrift getiteld ‘De gebrekkige gewetensontwikkeling in het jeugdstrafrecht; implicaties voor toerekening en behandeling’. Qua behandeling stelde zij dat er binnen het voor de behandeling van jeugdige delinquenten toonaangevende socialecompetentiemodel, te weinig aandacht is voor gewetensvorming. Zij gaf aan dat het Equip-programma (een programma gericht op sociale vaardigheden en agressieregulatie) wel aandacht is voor gewetensvorming, maar dat deze aandacht erg cognitief is en dat er binnen dat programma onvoldoende aandacht is voor emoties. Zij hield een pleidooi voor meer aandacht voor emoties en vooral voor empathische gevoelens, die een basis zouden moeten vormen voor meer prosociaal gevoel en daarmee bevorderend zou werken voor gewetensontwikkeling.
Helaas noemde Le Sage niet de mogelijkheden die gezinsgerichte behandelingen in deze kunnen bieden. Uit risico-taxatieinstrumenten (bijvoorbeeld de SAVRY van Lodewijks, de Ruiter & de Wit-Grouls (2003)) is echter duidelijk dat contacten met criminele leeftijdgenoten een risicofactor voor jeugddelinquentie zijn en dat het goed functioneren van het gezin (goede onderlinge relaties, voldoende toezicht, mogelijkheden van emotionele steun door ouders) beschermend kan werken. Uit de klinische praktijk van behandeling is opmerkelijk hoe de normen en waarden van criminele leeftijdgenoten vaak haaks staan op die van het ouderlijk huis en dat zeker bij jeugdigen in ontwikkeling er ‘een strijd om de gewetensvorming’ plaatsvindt.