‘Gaat weg uit hun midden en scheidt u af’

Omschrijving

Aan de geschiedenis van het vroeg(st)e christendom laat zich exemplarisch demonstreren dat segregatie – opgevat als functionele differentiatie – een profijtelijk proces kan zijn. Deze van oorsprong joodse beweging heeft blijk gegeven van exponentiële groei in de Grieks-Romeinse wereld. Een distinctieve en attractieve (superioriteit uitstralende) groepsidentiteit werd ontwikkeld in conflictueuze interactie met de joodse thora orthodoxie en ‘heidense’ religies en mores alsook door zich kritisch af te grenzen van zowel ‘te’ judaïserend als ‘te’ paganiserend christendom. Het missionaire succes is echter niet alleen te danken geweest aan aansprekende differentiatie, maar ook aan gunstige politieke en sociale omstandigheden en goed bruikbare culturele verworvenheden, waaronder communicatievaardigheden, welke deel uitmaakten van het vigerende curriculum. Overgang tot het christendom, bezegeld door de doop, impliceerde een breuk met bloedverwanten en vrienden voor wat betreft hun ‘ongekerstende’ lifestyle. Christenen werden geacht hun ware ‘broeders en zusters’ te vinden binnen de ecclesia. Dit ideaal kon verstrekkende implicaties hebben voor de relaties in het huisgezin, de opvoeding en ontwikkeling van kinderen.