H7. Dader-slachtofferconfrontatie
Productgroep Van je familie moet je het hebbenOmschrijving
De belangstelling voor alternatieve modellen van strafrechtelijke handhaving is de laatste jaren in diverse landen, onder andere Nieuw-Zeeland, Australië, de Verenigde Staten en Canada, weer enorm opgebloeid. In Europa hangt dat mede samen met het Europese Kaderbesluit van 15 maart 2001 inzake de status van het slachtoffer in de strafprocedure. Artikel 10 roept de lidstaten op zorg te dragen voor de ‘bevordering van bemiddeling in strafzaken’ en artikel 9 introduceert voorts het recht van slachtoffers om in het kader van de strafprocedure binnen een redelijke termijn ‘een beslissing te verkrijgen met betrekking tot de schadeloosstelling door de dader’. In de nogal omvangrijke rechtspsychologische literatuur over dit onderwerp worden die modellen in verschillende contexten belicht en uitgewerkt, namelijk in de context van herstelrecht (‘restorative justice’ en ‘mediation’), rechtsomlegging (‘abolutionisme’, ‘diversion’ en ‘dading’) en inheems recht (‘indigenous justice’). De gezamenlijke inspiratiebron is het streven om de thans meer gangbare praktijken van strafrechtelijke handhaving verder te humaniseren, zowel ten aanzien van daders als van slachtoffers. Soms grijpt men daarbij terug op tribale rituelen toegepast door onder meer de Maori in Nieuw-Zeeland, de aboriginals in Australië, verschillende indianenstammen in de Verenigde Staten en de zogenoemde First Nations in Canada. Achter die verschillende modellen gaat een zelfde soort visie op strafbare feiten schuil: het zou bij uitstek gaan om private conflicten tussen partijen – tussen dader en slachtoffer – die hen in de conventionele handhaving wederrechtelijk ontnomen zijn. Ook dader-slachtofferconfrontatie (DSC) is wel getypeerd als een poging het ‘door de staat gestolen conflict’ aan partijen terug te geven en als een poging om aan de verticale lijn tussen openbaar ministerie en verdachte een horizontale dimensie tussen partijen toe te voegen.
