H9. Opvoeding tot integriteit

Omschrijving

De jongste loot aan de nog steeds doorgroeiende boom van onderwijs- en opvoedingstaken is de burgerschapsvorming. Burgerschapsvorming moet onder andere een bijdrage leveren aan maatschappelijk fatsoen, sociale integratie en het wederzijds respect van maatschappelijke groeperingen. Zo zou ik me ook kunnen voorstellen dat de Tweede Kamer, onder andere als reactie op de bouwfraude en het gesjoemel met inschrijvingen bij hbo-instellingen van buitenlandse studenten die nauwelijks onderwijs kregen, een motie aanneemt waarin de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen gevraagd wordt te onderzoeken of het wenselijk en mogelijk is om reeds in het basis- en het voortgezet onderwijs aandacht te schenken aan de bevordering van integer gedrag. De minister vraagt vervolgens advies aan de Onderwijsraad,
die een commissie van deskundigen instelt om het advies voor te bereiden. Welke stappen zou de commissie moeten zetten om tot een gefundeerd advies te komen? Hoe zou dat advies in grote lijnen moeten luiden? De commissie zou allereerst moeten nagaan wat onder niet-integer gedrag verstaan wordt. Vervolgens zou ze moeten trachten een beeld te krijgen van de omstandigheden waaronder niet-integer gedrag zich voordoet en daarnaast van het profiel van zowel de mensen die zich onder die omstandigheden niet-integer gedragen als van hen die dat wel doen. Mocht blijken dat onder bepaalde omstandigheden praktisch iedereen zich nietinteger gedraagt, dan is de conclusie duidelijk: het vóórkomen van niet-integer gedrag is eerder te wijten aan de omstandigheden dan aan de slechtheid van mensen. Want niet ieder mens is moreel slecht. In dat geval ligt het niet voor de hand te gaan zoeken naar de bijdrage die het onderwijs aan het voorkómen van niet-integer gedrag kan leveren. Je gaat tenslotte ook geen trainingsprogramma’s ontwikkelen die kalveren moeten leren niet in een put te vallen. Je dempt de put.