Herstel en opvoeding

Omschrijving

Op 16 mei 1873 vond in Zeist, in een vleugel van het hervormde weeshuis, de opening plaats van het christelijke herstellingsoord ‘Bethanië’. De Zeister Weekbode deed verslag van de inwijdingsrede van de oprichter van het herstellingsoord, Willem van Oosterwijk Bruyn (1829-1903): ‘De ervaring hoe voor vele gevallen van zwakte de buitenlucht het eenige geneesmiddel is, werd ook door hem gemaakt; maar tevens hoe b.v. te Amsterdam in eenige buurten de armen voortdurend aan zwakte lijden, zonder eenige hoop op herstel; de ouderen zijn, helaas, niet te redden; maar de kinderen? Met deze gedachte zag hij het schoone Weeshuis aan; die ledige lokalen, die slechts op een nuttig gebruik wachten. Ook de kerkeraad wenschte niets liever dan ze daartoe af te staan op aannemelijke voorwaarden, en weldra kwam de zaak tot algemeen genoegen tot stand.’ In de tweede helft van de negentiende eeuw ontstonden in Nederland, op initiatief van sociaal bewogen burgers, tal van ‘inrichtingen’ voor verzwakte kinderen met een bedreigde gezondheid. Centraal bij de verpleging van deze kinderen stond het vergroten van de lichamelijke weerstand. Het voorkomen van ziekte was zeker toentertijd beter dan genezen, want de medische wetenschap stond nog vrijwel machteloos tegenover besmettelijke ziekten als cholera, tyfus en tuberculose. Wel werden artsen zich steeds meer bewust van het verband tussen het uitbreken van epidemieën en de levensomstandigheden in de achterbuurten van de steden. Slechte woningen, vervuiling, onvoldoende en eenzijdige voeding tastten de gezondheid aan, met name die van zuigelingen en kinderen.