De Nederlandse overheid moet alleenstaande minderjarige vreemdelingen beter beschermen. Immers, op basis van het Kinderrechtenverdrag heeft de overheid die verplichting. Als Kinderombudsman Metropool Amsterdam maak ik me zorgen. We praten veel over financiën en in het publieke debat in schadelijke ‘frames’. Ondertussen zijn er vooral plekken nodig waar deze kinderen wel worden gezien en gehoord over wat ze hebben meegemaakt.
Yassin is een slimme, lieve jongen. Zijn grootste passie is voetballen, iets waar hij veel energie en plezier uit haalt. Maar achter zijn glimlach schuilt ook veel verdriet. Als alleenstaande minderjarige vreemdeling verloor hij op jonge leeftijd zijn moeder en belandde hij vanuit een onveilige thuissituatie uiteindelijk in Nederland. De politie trof hem alleen aan op straat en bracht hem onder in een jeugdinstelling. Via de rechter werd een voogd over Yassin benoemd en werd hij in verschillende pleeggezinnen geplaatst. Vanwege zijn jonge leeftijd en trauma vond hij de woorden niet om duidelijk te maken wat hij allemaal meegemaakt had en hoe hij zich echt voelde. Toen Yassin de leeftijd van 18 jaar had bereikt en volwassen werd, stopte alle hulp. Hij stond er letterlijk alleen voor. Pogingen om een verblijfsvergunning via de ’buitenschuldregeling’ te verkrijgen mislukten; de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) en DT&V (Dienst Terugkeer en Vertrek) twijfelden namelijk aan zijn identiteit en zijn verhaal. Er kon volgens deze partijen niet worden uitgesloten dat er misschien toch familiebanden waren in het land van herkomst. Om dat te kunnen aantonen werd geprobeerd contact te leggen met het land, maar dat erkende Yassin niet als staatsburger. Yassin liep vast in een systeem van bewijslast, waarin elk bewijs dat hij aanleverde als onvoldoende werd beschouwd. Staatloos en zonder enig perspectief zag Yassin zijn toekomstplannen in duigen vallen. Nederland liet hem langs de zijlijn staan. Het verhaal van Yassin raakt me diep. Het staat symbool voor een grote groep jongeren die tussen wal en schip valt en het laat zien hoe kwetsbaar alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’ers) zijn in een (asiel) systeem dat hun onvoldoende bescherming biedt. Als Kinderombudsman Metropool Amsterdam krijg ik veel schrijnende verhalen te horen van de kinderen zelf, hun ouders of hulpverleners die om de kinderen heen staan. Soms ook een verhaal als dat van Yassin. In het publieke debat spreken mensen over ‘gelukszoekers’ terwijl ze zich niet verdiept lijken te hebben in de verhalen van de amv’ers.