Steun – Herstel – Groei & Bestendiging

Omschrijving

In de afgelopen jaren heeft Onderzoekend Orion van Stichting Orion een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling en verspreiding van Traumasensitief Onderwijs. Vanuit praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek draagt de stichting bij aan nieuwe kennis ten behoeve van traumasensitief werken in het onderwijs. Op basis van onderzoeksbevindingen worden in dit artikel de perspectieven van drie belangrijke belanghebbenden hierbinnen belicht: leerlingen, ouders en onderwijsprofessionals.

Leerlingen met emotionele en gedragsmoeilijkheden wijssysteem. Hun aanhoudende emotionele, sociale en gedragsproblemen – vaak verbonden aan psychiatrische diagnoses – kunnen hun leerproces en sociale ontwikkeling verstoren en kunnen specialistische ondersteuning, zowel binnen de jeugdgezondheidszorg als het onderwijs vereisen. Deze leerlingen lopen, vanaf het moment dat zij hun reguliere schoolcarrière starten, een hoog risico op schorsing, school- uitval, verwijzing naar het speciaal onderwijs en beperkte leerresultaten.

In het dagelijks werk in de scholen worden onderwijsprofessio- nals die met deze leerlingen werken vaak geconfronteerd met complexe klasdynamieken, emotionele spanningen, confronta- tie met gevoelens van machteloosheid en beperkte praktische en inhoudelijke ondersteuning. Bovendien vormen spanningen in de samenwerking met ouders vaak een belangrijke bron van stress bij leerkrachten. Tegelijkertijd geven ouders van deze leerlingen aan dat ze zich verantwoordelijk of gemarginali- seerd voelen voor de problemen van hun kind. Dat ze te maken hebben met vijandige relaties met scholen en dat ze moeite hebben om de sterke kanten van hun kind erkend te krijgen.

Ingrijpende jeugdervaringen (ACEs) kunnen de ontwikkeling van kinderen en jongeren verstoren of zelfs tijdelijk stil- leggen. Als ACEs zich blijven opstapelen, kan het stress-respons systeem chro- nisch ontregeld raken met negatieve eff ecten op lichaams- en hersenfuncties als gevolg. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de opeenstapeling van ACEs onder Nederlandse kinderen in het regulier en het speciaal onderwijs een hard gegeven is en duidelijk samenhangt met het ontstaan van internaliserend en externaliserend probleemgedrag.