Twee plekken om thuis te horen

Omschrijving

Waar hoor ik thuis? Deze vraag is voor iedereen relevant, maar misschien wel in het bijzonder voor jongeren die opgroeien met gescheiden ouders. Het gevoel van verbondenheid, oftewel ‘erbij horen’, is een basisbehoefte waarin het gezin een belangrijke rol speelt. Een scheiding maakt dit voor jongeren aanzienlijk meer complex, vanwege de consequenties voor hun woonsituatie en het contact met hun ouders. Hoe kunnen jongeren na scheiding hun thuisgevoel behouden?

Tijdens mijn promotieonderzoek aan de Universiteit Utrecht (Rejaän, 2022) onderzocht ik bij adolescenten met gescheiden ouders hun sense of belonging: een fundamentele menselijke behoefte om relaties met anderen aan te gaan en ergens bij te horen (Baumeister & Leary, 1995). In een gemiddelde middelbare schoolklas heeft zo’n 20-25% van de jongeren een (echt)scheiding meegemaakt, waarna jongeren steeds vaker opgroeien in twee huizen. Hoewel jongeren zo kunnen profiteren van contact met beide ouders, biedt het tijdens een ontwikkelingsfase waarin de focus ligt op identiteitsontwikkeling ook uitdagingen. Bovendien vergroot het de kans op toekomstige veranderingen in de gezinssamenstelling en woonsituatie. Een scheiding moet daarom niet slechts beschouwd worden als een tijdelijke stressvolle gebeurtenis, maar als context waarmee jongeren blij vend te maken hebben. Een sterk thuisgevoel kan dan een bron van veerkracht zijn.