In PiP 35 (2007) stond de eerste column van Justine Pardoen: ‘Generatie M’. De column vloeide voort uit een interview dat Bas Levering met haar had: ‘Pubers experimenteren nu eenmaal met seks online’ (PiP 31). In bijna honderd columns nam zij ons mee in de ontwikkelingen van de digitale media en de betekenis daarvan voor opgroeien en opvoeden. Loes Houweling interviewde Justine en keek met haar terug en vooruit: Is dit hoe we kinderen willen grootbrengen in deze wereld?
In 2012 publiceerde je het boek Focus. Hoe kijk je nu naar jouw boodschap daarin?
Ik schreef het boek over de invloed van sociale media op het maken van huiswerk. Dat is meer dan tien jaar geleden. Nu zit dat onderwerp bij iedereen tussen de oren. Maar toen ik dat schreef deed NRC Next een factcheck en het kwam erop neer dat het een soort boomer-angst was, paniek over wat er allemaal gebeurt met de jeugd, zonder wetenschappelijke basis. Er was inderdaad nog geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan, maar de evidence was er natuurlijk wel. Ik kwam in scholen, praatte met ouders, sprak met leerlingen, er was genoeg evidence. Sinds die tijd is er heel veel onderzoek gedaan en is duidelijk gebleken dat sociale media voor een bepaalde groep heel risicovol zijn.
Sinds afgelopen januari is er de richtlijn vanuit het ministerie over de smartphone in het onderwijs, waaraan scholen in het voortgezet onderwijs zich gecommitteerd hebben. Deze is in overeenstemming met de VO-raad tot stand gekomen. Scholen moeten beleid hebben over het omgaan met mobiele telefoons en sociale media. Inmiddels gaat het basisonderwijs en het mbo ook iets ermee doen. En dat was nodig. Ik was bijvoorbeeld gisteren op een school en na mijn presentatie zei een docent van een jaar of 35: ‘Nu begrijp ik dat wij dit doen voor de kinderen en niet zozeer voor onszelf. Ik had echt het idee dat ik beleid moest gaan handhaven waar ik niet achter stond, alleen omdat een paar docenten niet kunnen lesgeven.’ Letterlijk zei ze dat zo. En dat heb ik vaker gehoord. Het gaat niet alleen om orde houden maar ook om welzijn.
De gemeente Haarlem had onlangs de scholen uitgenodigd, geïnitieerd door een kinderpsychiater die in haar spreekkamer ziet dat het heel slecht gaat met onze meiden. Ze wilde graag met scholen in gesprek met de boodschap: ‘Ga alsjeblieft iets doen met dat telefoonbeleid. Laat dat niet op z’n beloop.’ Ze ziet dat die meiden eenzaam zijn en daarover niet met anderen in gesprek zijn. Als je dat wel organiseert, helpt hen dat enorm. De grens tussen welzijn en stoornis, psychisch ziek-zijn, is niet hard. Hier wil ik nog wat mee doen; ik ga toch nog eens een verhaal schrijven over welzijn in relatie tot het gebruik van sociale media.
{download het hele interview gratis)